ordenak eta abar

Zeintzuk dira eskeko ordenak? Zergaitik agertu ziren?

Orden erlijiosoa da, bere araua partikularren pobrezia inposatzeaz gain, baina komentuenak halaber eta bertan mantentzeko premiaz lortzen da, leialen limosnatik, bere kultura zaintzeko eta hezkuntza.

Hauek, Antzinako kristautasunaren balioak berreskuratzeko asmoz sortu ziren XII. mendearen bigarren erdian. Monasterioetako bizitzan oinarrituriko kongregazioak eratu zituzten, baina ordena hauetako kideek ez zuten monasterioan sartu beharrik.

Ordena bateko kide ziren: monasterioa haien bizitokia besterik ez zen. Ordena hauen zeregina zen talde-bizitzaren balioak zabaltzea eta balio horiek kontenplazio-bizitzatik eratorritako aszesiaren idealen bidez praktikara eramatea. Eguneroko bizitza alde batera utzi eta leku bakarti batera aldatu gabe, anaia haiek, Elizari laguntzeko, lan egiten zuten, aita santuari laguntzen zioten herria hezten.

ZEINTZUK DIRA MONAKOTZAREN BERRIKUNTZAK:

XIV mendearen hasieretara, jaiotzen zen Santa María de Monte Olivete-ren abadia, monasterio kongregazio berri bat eratzen joango dena. Benedicto XIII bereziki arduratu zen.

1390etan Valladoliden jaiotzen zen, Juan I-ren bulkadagatikmonasterio beneditar berri bat eta San Benitk autoritate zentralizatzaile boteretsua egingo du kongregazio zabala bihurtuz.

XV. mendeko azkeneko hamarkadetan, Italian kongregazioa handitzen zen. Bere eragina hedatzen da Italia osotik, Espainiatik, Frantziatik eta Alemaniatik. Austrian, Federicola dukea herri guztitik hedatu zuen eta Bursfelde-k erreforma hedatu zuen Alemaniatik.

Erreforma-mugimenduak XIV mendearen amaieretatik datos, gaztelako erreinuan bereziki.Jerónimo-ek une horretatik aurrera handitzen dute bere monasterioak Gaztelako erreinu Aragoiko erreinutuik. haiekin erreforma frantziskotarrak hedatzen da, hau da Erreforma hispaniarra, elizarentzako ondorio txarrak erakarri zuena.

INBESTIDURA LAKTIKOA

Inbestidura laikoa ematen zen produzitzen zenean bat esku-hartzea abade-izendapenari edo prioreei dagokionez ahalorde laikoetako eta edo kongregazioaren ondareetako antolamenduari buruzko erabaki-hartzeetan.

«Inbestidura laikoa» gaitzetako hirugarrena zen eta zetzan elizaren ofizioen horniduran, ez Elizara, diziplina kanonikoa aurrez ikusten zuenera, berezko organoetan zehar, baizik eta mendetako ahalordeengatik. Ahalorde laiko hauek desberdinak izango lirateke zeina hornitzeko ofizioa izan zedinaren arabera: erregeek eta printzeek elizaren kargu nagusien inbestidura gordetzen zuten, nagusiek edo eliza-jabeek ofizio txikienen inbestiduran ziharduten bitartean. Inbestidura laikoa kontuan hartzen zen erroa eta beste bi gaitzen jatorria bezala, elizaren karguko hornidura sistema hau simoníacos-a izendapenetako gehiegizko erabileretarako prest zegoenez gero eta haiek hartzeko izendatutako banakoen maila moral baxuaren arduraduna zenez gero.

ZER DA SIMONIA

Simonia, ondare materialen bidez espiritualaren salmenta eta erosketa da. Eluzaren karguak, sakramentuak, relikiak, otoitzeko promesak, grazia, elizako eskumena, eskumikua, etab.