miércoles, 10 de junio de 2015

SANTO TOMAS AKINOKOA eta SAN FRANCISCO DE ASIS



SANTO TOMAS AKINOKOA


         Santo Tomas istoriaren Mendebaldeko pentsamendu sistema filosofiko betetakoenekoa sortu zuen; katedral gótico bat bezala, bere arkitetura dotore eta arrazionalarekin, zeruraino lirainatuta, kontzeptu bakoitza bere lekuan dago, beste gauzekin  bat etortzen dira.
         Aristotelesen jarraitzailea, Santo Tomas doctrina Kristauarekin bateragarri izatea lortzen du, horregatik erdi aroko eta modernoko kristau kultura guztian arrakasta izan zuen. Arrazoiaren eta ariketaren eta fedearen eta bere praktikan oreka lortzen zuen; bere esfortzu filosofikoaren motorea beti berarekin zegoen esperientzia erlijiosoa zen.

         Bere garrantziagatik eta  eraginetik filosofiaren istorian, Santo Tomas muzio filosofoa zen nor ausartzen zen erradikalizatutako munduan pentsatzen zuena.  




SAN FRANCISCO DE ASIS

San Frantzisko Asiskoa (AsisItalia1182ko uztailaren 5a - 1226ko urriaren 3aitaliar erlijioso katolikoa zen, Anaia Txikien Ordenaren sortzailea (frantziskotarrak), otoitza, txirotasuna, ebanjelizazioa eta Kreazioaren babesa aldarrikatzen zituena. Gregorio IX.a aita santuak santutu zuen 1228an. Liturgia egutegi katolikoan urriaren 4ean ospatzen da bere eguna.

Merkatari aberats baten semea zen. 1206an familiarekiko harremanak hautsi eta bakardadean bizitzeko erretiratu zen. Geroago, herriz herri predikatzen hasi zen. Jarraitzaile asko bildu zitzaizkion (1208-1209) eta anaidi bat antolatu zuen. 1210ean Inozentzio III.ak anaidi hura hitzez onartu zuen. Berak idatzi zuenCantico di Frate sole (1224, Eguzki anaiaren kanta), Italiako literaturako lehen poema handia (unbrieraz idatzia). Bere bizitzako pasarteak, egiazkoak eta asmatuak, Fioretti (Loretxoak, Krispin Beobidek euskarara itzuliak) liburuan bildu ziren XIV. mendean.


Beti Elizaren altzoan, bere lanean ( Santo Domingok  domingotarren fundatutakoen
Komunitateak parte ziren dei aginduen mendikatuetan ) iraultza handi bat gain hartu zuen kristau munduan; baina beti jaunartze katolikoan;  honek ez zen San Frantziskoaren mezua ezinezkoa zela ulertzea . Argi eta garbi erakusten duten testimonio asko ditugu nola esaten dutela San Frantziskoren irudia bizitasuna berpizten zuela Eliza Katolikoan; lehen esan dugun moduan, XIII.  mendearen hasieran San Frantziskok ez zegoen bere momentu hoberenean.




No hay comentarios:

Publicar un comentario